BOŞANMA DAVASINDA DOĞRU BİLİNEN 5 YANLIŞ

a) Boşanma Davasını İlk Açan Kazanır

Boşanma davasına ilişkin verilecek davanın kabulü ya da davanın reddi kararı, davayı ilk açmış olma olgusundan bağımsızdır. Ne Türk Medeni Kanunu’nda ne de Yargıtay içtihatlarında bu hususa ilişkin bir düzenleme yer almaktadır. 

Her iki eş de boşanma davası açmış ise bu davalar birleştirilerek görülmektedir. Dolayısıyla her iki eşin de hakkı korunmaktadır. Ayrıca esas davada davalı konumunda bulunan kişi, cevap dilekçesi ile ya da aynı sürede yeni bir dava dilekçesi ile karşı dava açma imkanına sahiptir. Karşı dava ve esas dava mahkeme tarafından birleştirilmekte olup aynı dava dosyası içinde görülmektedir. Bu durumda, esas davanın davalısı karşı davanın davacısı konumunda olmaktadır. 

Boşanma davasında hâkim, vicdani kanaatine göre delilleri değerlendirmektedir. Dolayısıyla iddialarını destekleyen deliller sunan ve karşı tarafın delillerini çürüten taraf hâkim nezdinde olumlu bir kanaat uyandırmakta ve dava sonunda kendi lehine hüküm almaktadır. 

b) İlk Duruşmada Karar Çıkar 

TMK m. 166/3 hükmünde öngörülen şekilde açılan anlaşmalı boşanma davası uygulamada “tek celsede boşanma davası” olarak bilinmektedir. Bu davada, taraflar aralarında boşanma ve boşanmanın fer’ ileri hususlarında anlaşmakta ve boşanma avukatı yardımıyla bir boşanma protokolü hazırlamaktadır. Bunun üzerine belirlenen ilk oturum gününde hâkim önünde hazır olmaktadırlar. Anlaşma sağlanmış olduğu için hâkim ilk oturumda boşanma hususunda karar vermektedir. 

Ancak çekişmeli boşanma davasında bu durum söz konusu olmamaktadır. Medeni yargılama usulü gereği, çekişmeli boşanma davasında ilk duruşma öninceleme duruşmasıdır. Bu duruşmada hâkim öncelikle tarafların sulh ihtimalini değerlendirmektedir. Sulh mümkün görünmüyor ise taraflara delillerin sunulması için süre vermekte ve yazılacak müzekkereler hususunda ara karar oluşturmaktadır. Ardından iddialar ve talepler belirlenmekte ve davanın sınırı çizilmektedir. Öninceleme duruşmasında tanık dinletilmesi söz konusu olmamaktadır. Anlaşılacağı üzere çekişmeli boşanma davası nasıl açılır ise açılsın ilk duruşmada karar çıkma ihtimali neredeyse yoktur. 

c) Karşı Tarafın Boşanmayı İstememesi Davayı Uzatır 

Boşanma davasında esasen üç husus incelenmektedir:

• Tarafların iddia ve dayandıkları maddi vakıaların ispatı 
• Evlilik birliğinin devamında hukuki yarar bulunup bulunmadığı 
• Ortak hayat çekilmez hale gelmiş mi gelmemiş mi 

Dolayısıyla taraflardan birinin boşanmayı istememesi tek başına davayı uzatan mutlak bir sebep olarak nitelendirilmemektedir. 

Boşanma davası hukuk mahkemesinde görülmekte bir dava olup medeni yargılama ilkelerine ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na tabidir. Dolayısıyla boşanma sebeplerinin oluşması halinde bir tarafın boşanma iradesinin bulunmaması davanın kabulünü engellememektedir. 

d) Durumu Kötü Olan Tarafa Velayet Vermez

Velayet hakkının taraflardan birine tanınmasında ekonomik durum bir ön koşul değildir. Velayet çocuğun üstün yararı ilkesi gözetilmek suretiyle verilen bir karardır. Mahkeme tarafından sosyal inceleme uzmanı yani bir pedagog belirlenmektedir. Bu pedagog çocuk ve ebeveynler ile görüşme yapmak suretiyle kendi görüşünün bildiren bir rapor hazırlamaktadır.

Mahkeme velayet hakkının tesisinde şu hususlarda araştırma yapılmaktadır:

• Bakım ve gözetim yükümlülüğü
• Şiddet
• Cinsel istismar
• Çocukların iradesi
• Çocukların yaşı 
• Çocukların sosyal hayatı 

Çocuğun psikolojik gelişimi, maddi doygunluğu, özgüveni, eğitimi vb. konularda menfaati ekonomik durumu daha kötü olan ebeveynin yanında kalmasını gerektirmekte ise mahkeme bu yönde hüküm kurmaktadır.

Velayet hakkını kazanmak isteyen tarafın bir boşanma avukatından yararlanması ve doğru strateji ile ilerlemesi önemlidir. Bu hususta adli yardıma başvurulmak suretiyle boşanma avukatı ücreti için develetten yardım alınması söz konusu olmaktadır.

e) Ailelerden Tanık Olmaz

Tanık beyanı takdiri bir delildir. Tanık gördüğü, duyduğu ve bizzat şahit olduğu olayları mahkeme huzurunda beyan eden kimsedir. Tanık, doğru beyanda bulunacağına ilişkin kutsal saydığı inançlarına dair yemin vermektedir. Hâkim, tanık beyanını vicdani kanaatine göre değerlendirmektedir. Dolayısıyla ailelerin de beyanına tanık olarak başvurulması mümkündür.